Τι είναι η ακράτεια των κοπράνων;
Ακράτεια κοπράνων είναι η ανικανότητα ελέγχου της διέλευσης των κοπράνων ή των αερίων από τον πρωκτό. Στον ασθενή μπορεί να συμβαίνει καθημερινά ή να εμφανίζεται με ενδιάμεσα διαστήματα φυσιολογικών κενώσεων. Ο πάσχων από ακράτεια πρέπει να πάει στην τουαλέτα αμέσως μόλις αισθανθεί την ανάγκη αφόδευσης. Το γεγονός αυτό επηρεάζει την κοινωνική και επαγγελματική του ζωή περιορίζοντας τον χώρο στον οποίο κινείται. Η συχνότητα της πάθησης υπολογίζεται ότι είναι 5% στον πληθυσμό με την πλειοψηφία των ασθενών να είναι άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.
Τί προκαλεί την ακράτεια κοπράνων;
Υπάρχουν διάφορες αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν ακράτεια:
- Τραυματισμός των μυών και νεύρων της περιοχής γύρω από τον πρωκτό (περίνεο) κατά τον τοκετό, που είναι και το συχνότερο αίτιο ακράτειας.
- Τραυματισμός μυών και νεύρων κατά την έντονη προσπάθεια για αφόδευση σε περιπτώσεις χρόνιας δυσκοιλιότητας
- Παθήσεις του παχέος εντέρου όπως οι φλεγμονώδεις νόσοι και το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου
- Τραυματισμός του σφιγκτήρα μυός από ατύχημα ή ως επιπλοκή μετά από χειρουργική επέμβαση στην περιοχή (πχ. αιμορροϊδεκτομή, εκτομή συριγγίου, ραγάδα)
- Διάφορες εκ γενετής παθήσεις (συγγενείς ανωμαλίες στην διάπλαση του σφιγκτήρα)
- Άλλες παθήσεις όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και τραύματα της σπονδυλικής στήλης
Πώς γίνεται η διάγνωση της ακράτειας κοπράνων;
Συνήθως αρκεί το ιστορικό του ασθενούς και η κλινική εξέταση για να διαγνωστεί η νόσος. Μπορεί να χρειαστεί κολονοσκόπηση ή και ακτινολογικός έλεγχος προκειμένου να αποκλειστεί η συνύπαρξη άλλων καταστάσεων που αφορούν το παχύ έντερο. Περαιτέρω έλεγχος της λειτουργικότητας του σφιγκτήρα, όπως μανομετρία (μέτρηση πιέσεων μέσα στον αυλό του εντέρου) και υπερηχογράφημα, θα βοηθήσουν στον προσδιορισμό του αιτίου της ακράτειας και στον καθορισμό του τρόπου θεραπείας.
Πώς θεραπεύεται η ακράτεια;
Τα συμπτώματα της ακράτειας μπορούν σε μεγάλο βαθμό να ελεγχθούν με συντηρητική αγωγή, ιδίως όταν η ακράτεια είναι μικρού βαθμού. Τροποποίηση της διατροφής, φαρμακευτική αγωγή, ασκήσεις του πυελικού εδάφους και φυσιοθεραπεία είναι συχνά χρήσιμες ενέργειες για επανάκτηση του ελέγχου της κένωσης.
Αρκετές φορές είναι αναγκαία η χειρουργική αποκατάσταση του τραυματισμένου ή χαλαρωμένου και δυσλειτουργικού σφιγκτήρα μυός. Όταν το χειρουργείο είναι απαραίτητο αλλά δεν μπορεί να επιδιορθωθεί ο σφιγκτήρας, γίνεται αντικατάστασή του από μόσχευμα μυός που λαμβάνεται από άλλη περιοχή του σώματος, συνήθως το πόδι ή από συνθετικό ένθεμα.
Σε μερικές περιπτώσεις είναι δυνατή η ενίσχυση της τάσης του σφιγκτήρα με τοπική ένεση αδρανών υλικών που μειώνουν το άνοιγμα του μυός, ή τοποθέτηση ειδικού νευροδιεγέρτη (συσκευή που μοιάζει στη λειτουργία με καρδιακό βηματοδότη) που διευκολύνει τη σύσπαση του δυσλειτουργικού μυός.
Σε μερικές περιπτώσεις που καμιά από τις παραπάνω θεραπευτικές επιλογές δεν μπορεί να αποκαταστήσει ικανοποιητικά τη σφιγκτηριακή λειτουργία, η κολοστομία (παρά φύσει έδρα) είναι μια λύση στο πρόβλημα των ανεξέλεγκτων κενώσεων του εντέρου.
Η θεραπευτικοί χειρισμοί που θα απαιτηθούν για την αντιμετώπιση της ακράτειας με στόχο την καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής πρέπει να συναποφασιστούν από τον ασθενή και από εξειδικευμένη για την πάθηση Ιατρική ομάδα.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ακράτεια κοπράνων μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον Γενικό Χειρουργό, Δρ. Αναστάσιο Τσεχπενάκη, Διευθυντή Χειρουργικής Κλινικής στην Ευρωκλινική Αθηνών.
