Τι είναι το περιεδρικό απόστημα;
Απόστημα, γενικά, χαρακτηρίζεται η συλλογή πύου σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος και στο οποίο δεν προϋπήρχε σχηματισμένη κοιλότητα. Έτσι, περιεδρικό είναι το απόστημα που σχηματίζεται στους ιστούς γύρω από την έξοδο του παχέος εντέρου, το ορθό.
Ο Δρ. Αναστάσιος Τσεχπενάκης εργάζεται ως Διευθυντής Χειρουργικής Κλινικής στην Ευρωκλινική Αθηνών και είναι μέλος του Αμερικανικού Κολεγίου Χειρουργών (American College of Surgeons).
Πώς δημιουργείται ένα περιεδρικό απόστημα;
Στο τελικό τμήμα του ορθού και μεταξύ των έσω και έξω στιβάδων του σφιγκτήρα μυός υπάρχουν αρκετοί αδένες που παράγουν βλέννη. Αν για κάποιο λόγο ένας αδένας αποφραχθεί, στην βλέννη που δεν αδειάζει πια στο έντερο αναπτύσσονται μικρόβια και αρχίζει μια φλεγμονώδης διεργασία που καταλήγει στο σχηματισμό αποστήματος. Αυτό το απόστημα μπορεί να καταλάβει αρκετά μεγάλη έκταση γύρω από το ορθό και τους κοντινούς ιστούς, συμπεριλαβανομένου και του σφιγκτήρα.
Ποια είναι τα συμπτώματα του περιεδρικού αποστήματος;
Όσο αυξάνεται η ποσότητα του σχηματιζόμενου πύου, αυξάνει και η πίεση που ασκείται στους γύρω ιστούς. Αυτό εκδηλώνεται με:
- συνεχή πόνο στην περιοχή
- αυξανόμενο πόνο κατά την κένωση που δεν υποχωρεί αν δεν αδειάσει η περιοχή από το πύον
- πυρετό
- εφίδρωση
Ποια είναι η θεραπεία του περιεδρικού αποστήματος;
Όπως ισχύει για όλα τα αποστήματα, έτσι και για το περιεδρικό απόστημα η θεραπεία είναι η χειρουργική διάνοιξη και παροχέτευση του πύου από μία τομή στο δέρμα πάνω από το απόστημα. Αναλόγως του μεγέθους του αποστήματος, αυτό μπορεί να γίνει:
- είτε στο ιατρείο με τοπική αναισθησία ή
- στο χειρουργείο με γενική αναισθησία, εάν ο Ιατρός κρίνει ότι απαιτείται, λόγω μεγάλων διαστάσεων ή λόγω περιοχής δύσκολης πρόσβασης.
Η χορήγηση αντιβιοτικών περιορίζει την εξάπλωση της λοίμωξης αλλά δεν υποκαθιστά την χειρουργική θεραπεία.
Τι είναι το περιεδρικό συρίγγιο;
Είναι ένας μικρής διαμέτρου σχηματισμένος σωλήνας. Ενώνει την έσω επιφάνεια του εντέρου (ορθού) με το δέρμα γύρω από το πρωκτό. Συνήθως υπάρχει ένα στόμιο (τρύπα) στο δέρμα που καταλήγει μέσω του αυλού του συριγγίου στο έσω στόμιο, δηλαδή στο έντερο. Αρκετές φορές όμως, ανευρίσκονται περισσότερα από ένα έξω ή έσω στόμια που μπορεί να ενώνονται με δίκτυο συριγγίων. Τα περιεδρικά συρίγγια εμφανίζονται συνήθως στην περιοχή που προϋπήρχε απόστημα.
Πριν ο Ιατρός προχωρήσει σε οποιοδήποτε θεραπευτικό χειρισμό είναι απαραίτητο να γνωρίζει όλες τις πληροφορίες αυτές. Διαφορετικά, υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα το συρίγγιο να ξανασχηματιστεί, δηλαδή να υποτροπιάσει. Οι σύγχρονες απεικονιστικές μέθοδοι όπως η Μαγνητική Τομογραφία και το Ενδοσκοπικό Υπερηχογράφημα μπορούν να μας δώσουν πλήρη διάγνωση. Όλα τα στοιχεία που αφορούν την θέση, την πορεία, το σχήμα, το μέγεθος και την πολυπλοκότητα του συριγγίου θα οδηγήσουν στην αποτελεσματική θεραπεία.
Ένα συρίγγιο μπορεί να σχετίζεται με καρκίνο;
Όχι, τέτοιος συσχετισμός δεν υπάρχει.
Ένα συρίγγιο μπορεί να σχετίζεται με άλλες ασθένειες;
Τα περισσότερα συρίγγια είναι αποτέλεσμα φλεγμονώδους διεργασίας μετά από λοίμωξη που ξεκινάει από τους αδένες του ορθού. Παρ’ όλα αυτά, ασθενείς που πάσχουν από χρόνιες φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου, όπως η ελκώδης κολίτιδα και η νόσος του Crohn, είναι περισσότερο πιθανό να εμφανίσουν περιεδρικό απόστημα και συρίγγια.
Πώς θεραπεύεται ένα συρίγγιο;
Εφόσον ολοκληρωθεί η διαγνωστική προσέγγιση που αφορά όλα τα χαρακτηριστικά του συριγγίου, όπως προαναφέρθηκε, η θεραπεία του είναι χειρουργική και μόνο. Το συρίγγιο πρώτα θα αναγνωρισθεί σε όλο το μήκος του. Έπειτα πρέπει να ανοιχθεί με σκοπό να αφαιρεθεί ή να αναπτυχθεί πάνω και γύρω του ουλώδης ιστός. Αυτό επιτυγχάνεται χειρουργικά με τρεις τρόπους:
- Με διάνοιξη κατά μήκος του συριγγίου με τομή στο δέρμα που βρίσκεται από πάνω του. Το τραύμα αφήνεται να επουλωθεί και μετά λίγο καιρό το συρίγγιο αντικαθίσταται από ουλή. Αυτή είναι και η συνηθέστερη χειρουργική επέμβαση δεδομένου ότι τα περισσότερα συρίγγια είναι μικρά, απλά και σε όχι μεγάλο βάθος από την επιφάνεια του δέρματος.
- Σε βαθύτερα συρίγγια εφαρμόζεται η τεχνική του Ιπποκράτη (ή τεχνική Seton), κατά την οποία μέσα από το συρίγγιο περνάει ένα νήμα, τα άκρα του οποίου δένονται και σφίγγονται κατά διαστήματα όλο και πιο σφικτά. Με τον τρόπο αυτό το συρίγγιο κόβεται και επουλώνεται (όπως θα πέρναγε ένα τεντωμένο σχοινί αργά μέσα από μια παγοκολώνα).
- Για τα βαθύτερα συρίγγια εφαρμόζεται πιο περίπλοκη τεχνική κατά την οποία κλείνεται το εσωτερικό στόμιο στο έντερο και τμήμα του συριγγίου και το εξωτερικό αφαιρείται.
Στις παραπάνω τεχνικές κόβεται ή τραυματίζεται μικρό ή μεγαλύτερο τμήμα των μυών που σχηματίζουν τον σφιγκτηριακό μηχανισμό, καθώς τα συρίγγια είναι κάθετα σε αυτόν. Για το λόγο αυτό κυριότερο μέλημα του χειρουργού είναι μετά το χειρουργείο να μην υπάρχει ακράτεια κοπράνων.
Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί τεχνική κατά την οποία όλο το συρίγγιο γεμίζει με βιοαπορροφήσιμο υλικό (σαν πώμα), το οποίο μόλις διαλυθεί αφήνει ουλή στη θέση του. Τα πρώτα αποτελέσματα μετά τη χρήση τέτοιων υλικών δείχνουν ότι αυτή η τεχνική έχει μεγαλύτερα ποσοστά επανεμφάνισης του συριγγίου (υποτροπή), αλλά μηδενικά ποσοστά τραυματισμού του σφιγκτήρα.
Αν έχετε συμπτώματα που παραπέμπουν στην εμφάνιση περιεδρικού αποστήματος και συριγγίου, απευθυνθείτε στον Γενικό Χειρουργό Δρ. Αναστάσιο Τσεχπενάκη. Ο ιατρός είναι Επιστημονικός Υπεύθυνος του Χειρουργικού Τομέα της κλινικής «Αττικό Θεραπευτήριο» καθώς και εξωτερικός συνεργάτης άλλων ιδιωτικών θεραπευτικών ιδρυμάτων.
