Διαφραγματοκήλη συμπτώματα

Τι είναι;

Tο διάφραγμα είναι ένας πλατύς μυϊκός σχηματισμός που φυσιολογικά διαχωρίζει τη θωρακική κοιλότητα (όπου βρίσκονται οι πνεύμονες και η καρδιά) από την κοιλιακή. Το διάφραγμα έχει προστατευτικό και διαχωριστικό ρόλο και μάλιστα συμβάλλει καθοριστικά στην αναπνοή. Μέρος του διαφράγματος είναι και το οισοφαγικό τρήμα (άνοιγμα) από το οποίο περνώντας ο οισοφάγος, από τον θώρακα στην κοιλιά, ενώνεται με το στομάχι. Η παλίνδρομη μετατόπιση ή η προβολή του στομάχου μέσα στον θώρακα, συνιστά την διαφραγματοκήλη. Πρόκειται για μια συχνή νόσο, ειδικά στη Δύση, που προσβάλλει το 10% των κάτω των 40 και το 70% των 70 και άνω.

Τύποι διαφραγματοκήλης

Λαμβάνοντας υπόψη το σπλάχνο που προπίπτει ενδοθωρακικά, εντοπίζονται οι ακόλουθοι τύποι της διαφραγματοκήλης:

Ολισθαίνουσα ή τύπος Ι, στην οποία παρατηρείται ολίσθηση της γαστροοισοφαγικής συμβολής ενδοθωρακικά.
Παραοισοφαγική ή τύπος ΙΙ, στην οποία παρατηρείται πρόπτωση του θόλου του στομάχου στο θώρακα παράλληλα και κατά μήκος του σώματος του οισοφάγου. Ταυτόχρονα, η γαστροοισοφαγική συμβολή δεν αλλάζει θέση ενδοκοιλιακά.
Μικτή ή τύπος ΙΙΙ, όπου συνδυάζονται οι τύποι Ι και ΙΙ.
Τύπος ΙV, όπου ολόκληρο το στομάχι και άλλα ενδοκοιλιακά σπλάχνα (παχύ έντερο, σπλήνας) προπίπτουν στο θώρακα.

Συχνότερος τύπος είναι ο πρώτος και πλήττει συνήθως γυναίκες 50 ετών και άνω.

Διαφραγματοκήλη – Αιτία

Οι προδιαθεσιακοί παράγοντες που ενισχύουν τον κίνδυνο εμφάνισης της διαφραγματοκήλης, σύμφωνα με τον Δρ. Τσεχπενάκη, συνοψίζονται ως εξής:

Προχωρημένη ηλικία (εξασθενούν οι μύες και οι ιστοί χάνουν την ελαστικότητά τους)
Παχυσαρκία
Εγκυμοσύνη
Ασκίτης
Χρόνια αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση που δημιουργείται εξαιτίας του χρόνιου βήχα, της δυσκοιλιότητας ή της άρσης βάρους
Τραυματισμός

Διαφραγματοκήλη – Συμπτώματα

Ορισμένες διαφραγματικές κήλες μπορεί να είναι ασυμπτωματικές. Όταν όμως εμφανίζονται συμπτώματα, τότε περιλαμβάνουν:

Αίσθημα καύσου (καούρα) από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
Πόνος στο στήθος
Φούσκωμα
Ρέψιμο
Δυσκολία στην κατάποση
Άσχημη γεύση στο στόμα
Στομαχικές διαταραχές και έμετος
Αντίστροφη ροή τροφής ή υγρού από το στομάχι σας στο στόμα
Μειωμένη όρεξη και συνεπώς απώλεια βάρους
Οπισθοστερνικό άλγος

Πως διαγιγνώσκεται;

Αρχή της σωστής διάγνωσης είναι η λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού. Ο Ιατρός θα καταγράψει επίσης και τα συμπτώματα που εμφανίζει ο ασθενής καθώς και πότε αυτά εμφανίστηκαν. Εάν μετά την κλινική εξέταση, δημιουργηθεί η υποψία πιθανής διαφραγματοκήλης, τότε σειρά έχουν πιο εξειδικευμένες εξετάσεις. Η απλή ακτινογραφία θώρακος είναι σε θέση, όταν η διαφραγματοκήλη είναι αρκετά ογκώδης, να προβάλει το υδραερικό επίπεδο στο μεσοθωράκιο. Το βαριούχο γεύμα είναι σε θέση να κατατάξει την διαφραγματοκήλη σε κάποιον από τους 4 τύπους. Η οισοφαγογαστροσκόπηση είναι σε θέση να καταδείξει τις όποιες επιπλοκές δημιουργήσει η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση που προκαλεί η διαφραγματοκήλη, όπως οισοφαγίτιδα, οισοφάγος Barrett, έλκος οισοφάγου. Με τη μανομετρία οισοφάγου ο ιατρός δύναται να αξιολογήσει την κινητικότητας του σώματος του οισοφάγου και του κατωτέρου οισοφαγικού σφιγκτήρα, προτού προβεί σε χειρουργική επέμβαση προκειμένου να διορθώσει την διαφραγματοκήλη. Τέλος, η σημασία της αξονικής τομογραφίας θώρακος και άνω κοιλίας έγκειται στο γεγονός ότι αναδεικνύει τα όργανα που προπίπτουν στο μεσοθωράκιο.

Αντιμετώπιση διαφραγματοκήλης

Η αντιμετώπιση και η θεραπεία της διαφραγματοκήλης είναι ανάλογη με το αν παρουσιάζει ή όχι συμπτώματα ο ασθενής.

Αν δεν παρουσιάζει συμπτώματα, τότε δεν χρειάζεται να γίνει κάποια ενέργεια.

Εάν ωστόσο παρουσιαστούν συμπτώματα, τότε ο ασθενής έχει 3 επιλογές. Αρχικά, προτείνεται η αλλαγή του τρόπου ζωής. Αυτό εφόσον τα προκληθέντα από την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση συμπτώματα, που δημιουργεί η διαφραγματοκήλη, αντιμετωπίζονται. Συστήνεται δηλαδή η απώλεια βάρους και η άσκηση, η ισορροπημένη διατροφή και αποφυγή κατάκλισης μετά το φαγητό. Τη σκυτάλη παίρνει η φαρμακευτική αγωγή η οποία συνίσταται στη λήψη αντιόξινων φαρμάκων και αναστολέων της αντλίας πρωτονίων. Σκοπός των φαρμάκων είναι να μειωθεί η έκκριση υδροχλωρικού οξέος από το στομάχι. Να σημειωθεί ωστόσο, πως η φαρμακευτική αγωγή ανακουφίζει μόνο από τα συμπτώματα που προκαλεί η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και όχι από αυτά που προκαλούνται απευθείας από την διαφραγματοκήλη. Επιπλέον, τα συμπτώματα επανέρχονται εφόσον σταματήσει η αγωγή. Συνεπώς απαιτείται χρόνια χρήση φαρμάκων. Εάν τώρα ο ασθενής δεν επιθυμεί τη μακροχρόνια χρήση φαρμάκων αλλά ούτε και δραστική αλλαγή στον τρόπο ζωής του ή εν γένει η συντηρητική αντιμετώπιση αποτύχει, τότε θα καταφύγει στην χειρουργική αντιμετώπιση της πάθησης. Η χειρουργική επέμβαση στόχο έχει να ανατάξει τα όργανα στην αρχική τους θέση. Ως επί το πλείστον, δημιουργείται και μία καινούρια «βαλβίδα» μεταξύ του στομάχου και του οισοφάγου που στοχεύει στη διαχείριση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Η επέμβαση αυτή ονομάζεται θολοπλαστική, καθώς ο θόλος του στομάχου τυλίγεται γύρω από τον οισοφάγο, λειτουργώντας αποτρεπτικά για μελλοντικές γαστροοισοφαγικές παλινδρομήσεις.

Ο Δρ. Τσεχπενάκης είναι Γενικός Χειρουργός και Διευθυντής στο Τμήμα Γενικής Χειρουργικής στην Ευρωκλινική Αθηνών. Εξειδικεύεται στη Προηγμένη Λαπαροσκοπική Χειρουργική και στη Λαπαροσκοπική Χειρουργική μίας τομής (Single Port Laparoscopic Surgery). Έχει μετεκπαιδευτεί στην Ινδία, τις ΗΠΑ και στη Γαλλία. Έχει εκπαιδευτεί και πιστοποιηθεί στη χρήση του χειρουργικού ρομποτικού συστήματος DaVinci και είναι μέλος του Αμερικανικού Κολεγίου Χειρουργών, της Ευρωπαϊκής Εταιρίας Ενδοσκοπικής Χειρουργικής και άλλων ελληνικών και διεθνών χειρουργικών