Πέτρα στη χολή – χολολιθίαση

Η χολή είναι ένα παχύρευστο υγρό, βαθυπράσινου χρώματος, που παράγεται στο ήπαρ και με ένα δίκτυο που μοιάζει με κλαδιά δέντρου (χοληφόρα αγγεία) οδηγείται στο πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου. Εκεί αναμιγνύεται με την τροφή και ο κύριος ρόλος της είναι ο μεταβολισμός των λιπών και των ελαίων.

Όταν στον καθημερινό μας λόγο αναφερόμαστε σε «πέτρα στη χολή», στην πραγματικότητα περιγράφουμε μια κατάσταση κατά την οποία σχηματίζεται στερεό περιεχόμενο στην χοληδόχο κύστη, ένα μικρό όργανο σε σχήμα αχλαδιού που βρίσκεται στην κάτω επιφάνεια του ήπατος (στο άνω δεξιό μέρος της κοιλιάς), έχει μήκος 7-10 εκατοστά και χωρητικότητα που 40-100 ml. Η χοληδόχος κύστη είναι μια «αποθήκη» που χρησιμοποιεί ο οργανισμός μας όταν χρειάζεται μεγαλύτερη ποσότητα χολής για την πέψη. Το στέρεο περιεχόμενο που σχηματίζεται μπορεί να μοιάζει με λάσπη, άμμο ή πέτρες, μικρές ή μεγαλύτερες. Ο επιπολασμός (συχνότητα εμφάνισης) της πάθησης αυτής στον γενικό πληθυσμό είναι περίπου 10%, γεγονός που την καθιστά σχετικά συχνή. Μάλιστα, οι γυναίκες την εμφανίζουν δύο φορές συχνότερα από τους άνδρες.

Χολολιθίαση: Παράγοντες κινδύνου

Ενώ οι αιτίες που προκαλούν χολολιθίαση παραμένουν άγνωστες, ορισμένοι παράγοντες κινδύνου έχουν συσχετιστεί με την ανάπτυξή τους. Οι παράγοντες αυτοί περιλαμβάνουν την ηλικία, με τα άτομα άνω των 60 ετών να είναι πιο ευάλωτα, και το φύλο, καθώς οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα. Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

νόσο του Crohn
σακχαρώδη διαβήτη
πολλαπλές εγκυμοσύνες
φάρμακα που επηρεάζουν τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα και αυξάνουν την έκκριση χοληστερόλης στη χολή
χρήση αντισυλληπτικών
παχυσαρκία
απότομη απώλεια βάρους
κίρρωση
κυστική ίνωση
υπερλιπιδαιμία
αιμόλυση

Τι συμπτώματα παρουσιάζει η χολολιθίαση;

Η πλειονότητα των ατόμων με χολολιθίαση δεν εμφανίζει συμπτώματα για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς οι λίθοι συχνά παραμένουν μέσα στη χοληδόχο κύστη χωρίς να προκαλούν προβλήματα. Ωστόσο, οι χολόλιθοι μπορεί να οδηγήσουν σε χολοκυστίτιδα, η οποία χαρακτηρίζεται από ξαφνικό και εντεινόμενο πόνο στη δεξιά πλευρά του σώματος, ακριβώς κάτω από τα πλευρά, μεταξύ της ωμοπλάτης ή του δεξιού ώμου. Τα πρόσθετα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν εφίδρωση, ναυτία, εμετό και πυρετό.

Πιθανές επιπλοκές

Η χολολιθίαση μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένης της απλής χολοκυστίτιδας (φλεγμονή της χοληδόχου), του ίκτερου και της απόφραξης του χοληδόχου πόρου από πέτρες που έχουν μετακινηθεί, προκαλώντας ενδεχομένως ηπατική βλάβη ή χολαγγειίτιδα. Η παγκρεατίτιδα είναι μια άλλη σοβαρή επιπλοκή που σχετίζεται με τους χολόλιθους.

Διάγνωση της χολολιθίασης

Σε περιπτώσεις συμπτωματικής χολολιθίασης, η κλινική εξέταση μπορεί να αποκαλύψει ευαισθησία ή πόνο στην κοιλιά, ιδιαίτερα στην άνω δεξιά περιοχή της. Ο πόνος μπορεί επίσης να αντανακλάται στο επιγάστριο, στο στέρνο ή πίσω από τη μέση. Οι διαγνωστικές εξετάσεις παίζουν καθοριστικό ρόλο στην επιβεβαίωση της χολολιθίασης. Το υπερηχογράφημα είναι η πιο κοινή και αποτελεσματική μέθοδος για την ανίχνευση της παρουσίας χολόλιθων. Επιπλέον, οι εξετάσεις αίματος είναι απαραίτητες για τον εντοπισμό των επιπλοκών που προκύπτουν. Τα αυξημένα επίπεδα τρανσαμινασών, χολοστατικών ενζύμων, αμυλάσης και αλκαλικής φωσφατάσης στις εξετάσεις αίματος μπορεί να υποδηλώνουν λιθίαση των χοληφόρων αγγείων ή παγκρεατίτιδα.

Θεραπευτικές προσεγγίσεις για τη χολολιθίαση

Όταν η χολολιθίαση προκαλεί οποιοδήποτε είδους συμπτώματα, η θεραπεία καθίσταται αναγκαία. Η κύρια μέθοδος θεραπείας της χολολιθίασης είναι η χολοκυστεκτομή, η οποία περιλαμβάνει την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης μαζί με τις πέτρες που περιέχει. Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, που πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία, είναι η προτιμώμενη προσέγγιση στην πλειονότητα των περιπτώσεων λόγω του ελάχιστα επεμβατικού χαρακτήρα της. Ωστόσο, για ένα πολύ μικρό ποσοστό των ασθενών, η λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση μπορεί να μην είναι εφικτή, καθιστώντας αναγκαία την ανοικτή χολοκυστεκτομή.

Συμπερασματικά, η κατανόηση των αιτιών, των συμπτωμάτων, των επιπλοκών, της διάγνωσης και της θεραπείας των χολόλιθων είναι απαραίτητη για την προώθηση της έγκαιρης ανίχνευσης και της αποτελεσματικής διαχείρισης αυτής της κοινής πάθησης.

Σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων που υποδηλώνουν πέτρα στη χολή, η αναζήτηση εξατομικευμένης διάγνωσης και θεραπείας από ειδικό είναι ζωτικής σημασίας. Ο Γενικός Χειρουργός Αναστάσιος Τσεχπενάκης είναι καλά εξοπλισμένος για να παρέχει ολοκληρωμένη φροντίδα και να αντιμετωπίζει τις ατομικές ανάγκες που αφορούν τη χολολιθίαση. Για περισσότερες πληροφορίες, επικοινωνήστε μαζί του.