Η λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή είναι μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική επέμβαση που χρησιμοποιείται για την αφαίρεση του επινεφριδίου. Εφαρμόζεται τόσο σε καλοήθεις όσο και σε δυνητικά καρκινικές καταστάσεις των επινεφριδίων, αν και πρέπει να πληρούνται συγκεκριμένα κριτήρια. Η λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή περιλαμβάνει την αφαίρεση του αδένα μέσω μικρών τομών (περίπου 1,5 cm) με τη χρήση εξειδικευμένων εργαλείων και μιας κάμερας. Στη διακοιλιακή προσέγγιση Ο ασθενής τοποθετείται πλευρικά και οι τομές τοποθετούνται διαδοχικά κατά μήκος του αντίστοιχου πλευρικού τόξου, είτε αριστερά είτε δεξιά.
Τα πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου είναι ευρέως αναγνωρισμένα, όπως ο ταχύτερος χρόνος ανάρρωσης, η μειωμένη μετεγχειρητική δυσφορία και η έξοδος από το νοσοκομείο εντός 1-2 ημερών μετά την επέμβαση.
Γενικά, οι όγκοι των επινεφριδίων που είναι μικρότεροι από 10 εκατοστά είναι κατάλληλοι για λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή. Ωστόσο, υπάρχει μια μικρή πιθανότητα μετατροπής μιας λαπαροσκοπικής επινεφριδεκτομής σε ανοικτή επέμβαση, η οποία συμβαίνει σε περίπου 2% των περιπτώσεων.
Ανατομία επινεφριδίων
Τα επινεφρίδια, βάρους μεταξύ 4-6 γρ., είναι μικροί ενδοκρινείς αδένες που βρίσκονται πάνω από τους σύστοιχους νεφρούς. Ειδικότερα, το δεξί επινεφρίδιο είναι μεγαλύτερο από το αριστερό και βρίσκεται πιο κοντά στη μέση γραμμή, πάνω από τον πόλο του δεξιού νεφρού και πίσω από την κάτω κοίλη φλέβα.
Όσον αφορά την αρτηριακή αιμάτωσή τους, τα επινεφρίδια τροφοδοτούνται μέσω διαφόρων αγγείων:
- Άνω επινεφριδιακή αρτηρία, η οποία διακλαδίζεται από τη φρενική αρτηρία. Πριν φθάσει στον άνω πόλο των επινεφριδίων, διαιρείται σε μικρότερους κλάδους, οι οποίοι δεν παρουσιάζουν κανένα πρόβλημα κατά τη διάρκεια της επινεφριδεκτομής.
- Μέση επινεφριδιακή αρτηρία που προέρχεται απευθείας από την αορτή. Για το δεξιό επινεφρίδιο, ακολουθεί πορεία πίσω από την κάτω κοίλη φλέβα.
- Κάτω επινεφριδιακή αρτηρία η οποία είναι κλάδος της νεφρικής αρτηρίας.
Όσον αφορά τη φλεβική παροχέτευση, η επινεφριδική φλέβα διαδραματίζει ζωτικό ρόλο. Στο δεξιό επινεφρίδιο, εκβάλλει απευθείας στη δεξιά κάτω κοίλη φλέβα, ακολουθώντας σύντομη διαδρομή. Ωστόσο, στο αριστερό επινεφρίδιο, εκβάλλει στη νεφρική φλέβα.
Ποιες είναι οι ενδείξεις και ποιες οι αντενδείξεις για τη λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή;
Οι ενδείξεις για τη λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή είναι οι εξής:
- Ορμονοπαραγωγοί όγκοι μικρότεροι των 8 εκ. (Conn,Cushing,φαιοχρωμοκύττωμα)
- Τυχαιώματα (ασυμπτωματικά αδενώματα) μεγαλύτερα των 3-4 εκ.
Οι αντενδείξεις για λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή περιλαμβάνουν:
- Προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις που αφορούν το νεφρό ή το ήπαρ στην ίδια περιοχή, οι οποίες μπορεί να καταστήσουν τη χειρουργική προετοιμασία δύσκολη.
- Παρουσία εκτεταμένων συμφύσεων εντός της κοιλιάς, που καθιστούν τη λαπαροσκοπική προσέγγιση δύσκολη ή μη ασφαλή.
- Μεγάλοι όγκοι που υπερβαίνουν τα 10 εκατοστά σε μέγεθος, καθώς μπορεί να απαιτούν ανοικτή χειρουργική προσέγγιση για τη βέλτιστη αφαίρεση.
- Υποψία ή ενδείξεις κακοήθειας στο επινεφρίδιο, οι οποίες μπορεί να καθιστούν αναγκαία μια πιο εκτεταμένη χειρουργική επέμβαση για ακριβή σταδιοποίηση και αφαίρεση του όγκου.
- Σοβαρές ιατρικές καταστάσεις που ενέχουν κινδύνους ή επιπλοκές για τη λαπαροσκόπηση. Ανάμεσα σε αυτές συγκαταλέγονται η ενδοκρανιακή υπέρταση, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), διαταραχές της πήξης και άλλα σημαντικά προβλήματα υγείας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, μπορεί να απαιτούνται εναλλακτικές θεραπευτικές επιλογές ή ενδελεχής αξιολόγηση της συνολικής κατάστασης του ασθενούς.
Μετεγχειρητική περίοδος μετά από λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή
Η λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή προσφέρει αρκετά πλεονεκτήματα λόγω της ελαχιστοποίησης του χειρουργικού τραύματος, που αφορούν κυρίως τη μετεγχειρητική περίοδο.
Τα πλεονεκτήματα αυτά περιλαμβάνουν:
- ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο
- μειωμένο κίνδυνο σχηματισμού κήλης
- ταχεία ανάρρωση
- δυνατότητα των ασθενών να επανέλθουν γρήγορα στις συνήθεις δραστηριότητές τους και να επιστρέψουν στο σπίτι τους
Μέσα σε λίγες ώρες μετά την επέμβαση, οι ασθενείς συνήθως βιώνουν ελάχιστο πόνο και ανακτούν πλήρη κινητικότητα. Μπορούν να συνεχίσουν τη λήψη τροφής κανονικά από το στόμα το ίδιο βράδυ. Ωστόσο, η παραμονή στο νοσοκομείο για μία έως δύο ημέρες εξακολουθεί να είναι απαραίτητη για τη μετεγχειρητική παρακολούθηση και τη πιθανή χορήγηση επινεφριδιακών ορμονών. Αρχικά, οι ορμόνες αυτές χορηγούνται ενδοφλεβίως και στη συνέχεια μεταβαίνουν σε χορήγηση από το στόμα. Αυτή η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης συνεχίζεται στο σπίτι έως ότου το εναπομείναν επινεφρίδιο είναι ικανό να καλύπτει τις ορμονικές απαιτήσεις του οργανισμού και να διατηρεί την ομοιόσταση.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή, επικοινωνήστε με τον εξειδικευμένο Γενικό Χειρούργο Αναστάσιο Τσεχπενάκη. Ο κ. Τσεχπενάκης είναι Διευθυντής Χειρουργικής Κλινικής στην Ευρωκλινική Αθηνών. Έχει σπουδάσει σε βάθος το πεδίο της χειρουργικής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό με εξειδικεύσεις σε τομείς όπως η λαπαροσκοπική χειρουργική. Είναι μέλος του Αμερικανικού Κολεγίου Χειρουργών και έχει ενεργή συμμετοχή σε επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια.
