Οξεία απόφραξη εντέρου

Τι είναι η οξεία απόφραξη εντέρου;

Η οξεία απόφραξη εντέρου είναι μια σοβαρή κατάσταση, κατά την οποία η φυσιολογική ροή του εντερικού περιεχομένου διακόπτεται αιφνίδια. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη συσσώρευση υγρών και αερίων πίσω από το σημείο της απόφραξης, προκαλώντας διάταση του εντέρου, έντονο πόνο και φούσκωμα. Η πίεση που αναπτύσσεται μπορεί να μειώσει την αιμάτωση του εντερικού τοιχώματος. Αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, μπορεί να οδηγήσει σε ισχαιμία, νέκρωση ή διάτρηση του εντέρου.

Αποτελεί μία από τις συχνότερες αιτίες οξέος κοιλιακού άλγους και χρήζει ιατρικής παρέμβασης. Η γρήγορη διάγνωση και η σωστή θεραπευτική αντιμετώπιση είναι καθοριστικές για την αποφυγή επιπλοκών και τη διατήρηση της βιωσιμότητας του εντέρου.

Αίτια και προδιαθεσικοί παράγοντες της οξείας εντερικής απόφραξης

Η οξεία απόφραξη εντέρου οφείλεται σε μηχανικά εμπόδια που εμποδίζουν τη φυσιολογική ροή του εντερικού περιεχομένου. Πολλές από τις αιτίες της λειτουργούν και ως παράγοντες κινδύνου, αυξάνοντας την πιθανότητα εμφάνισής της.

Τα συχνότερα περιλαμβάνουν:

• Μετεγχειρητικές συμφύσεις: Οι ινώδεις ταινίες που δημιουργούνται μετά από επεμβάσεις στην κοιλιακή χώρα αποτελούν την πιο συχνή αιτία απόφραξης, κυρίως του λεπτού εντέρου.
• Κήλες: Παγίδευση τμήματος του εντέρου μέσα στο κηλικό στόμιο, που διακόπτει τη ροή και μπορεί να προκαλέσει στραγγαλισμό.
• Νεοπλάσματα: Όγκοι του εντέρου ή των γειτονικών οργάνων που περιορίζουν ή αποφράσσουν τον εντερικό αυλό.
• Συστροφή και εγκολεασμός: Περιστροφή ή είσοδος ενός τμήματος του εντέρου μέσα σε άλλο.
• Φλεγμονώδεις παθήσεις: Νόσος Crohn ή εκκολπωματίτιδα που προκαλούν στένωση του αυλού.
• Κοπρόσταση ή ξένα σώματα: Συσσώρευση σκληρών κοπράνων ή κατάποση αντικειμένων που φράζουν το έντερο.

Παράγοντες όπως η προχωρημένη ηλικία, οι πολλαπλές χειρουργικές επεμβάσεις και οι κοιλιακοί τραυματισμοί αυξάνουν επιπλέον τον κίνδυνο εμφάνισης απόφραξης. Η κατανόηση αυτών των αιτίων είναι καθοριστική για την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση της πάθησης.

Οξεία απόφραξη εντέρου: Συμπτώματα και κλινική εικόνα

Η οξεία απόφραξη εντέρου προκαλεί έντονα και χαρακτηριστικά συμπτώματα που εμφανίζονται ξαφνικά και επιδεινώνονται γρήγορα. Η βαρύτητα και η μορφή τους εξαρτώνται από το σημείο και τον βαθμό της απόφραξης.

Τα συχνότερα συμπτώματα είναι τα κάτωθι:

• Κοιλιακός πόνος: Συνήθως έντονος, διαλείπων ή συνεχής, αποτελεί το κυριότερο σύμπτωμα της πάθησης.
• Κοιλιακή διάταση (φούσκωμα): Προκαλείται από τη συσσώρευση υγρών και αερίων πίσω από το σημείο της απόφραξης.
• Ναυτία και εμετοί: Εμφανίζονται κυρίως όταν η απόφραξη αφορά το λεπτό έντερο. Σε αποφράξεις του παχέος εντέρου μπορεί να καθυστερήσουν.
• Διακοπή αποβολής κοπράνων και αερίων: Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία πλήρους απόφραξης του εντέρου.
• Απώλεια όρεξης και αφυδάτωση: Οφείλονται στους εμέτους και στη μειωμένη πρόσληψη υγρών.
• Αίσθημα πίεσης και τάσης στην κοιλιά: Συνοδεύεται από έντονη δυσφορία που αυξάνεται με την πάροδο των ωρών.
• Μεταβολές στους εντερικούς ήχους: Στην αρχή μπορεί να είναι αυξημένοι και έντονοι, ενώ αργότερα εξασθενούν ή απουσιάζουν.
• Πυρετός και ταχυκαρδία: Μπορεί να υποδηλώνουν ισχαιμία, φλεγμονή ή επιπλοκές όπως διάτρηση του εντέρου.

Διάγνωση της οξείας εντερικής απόφραξης

Η διάγνωση της οξείας απόφραξης εντέρου στηρίζεται στη συνδυασμένη αξιολόγηση των συμπτωμάτων, της κλινικής εξέτασης και των απεικονιστικών εξετάσεων. Η έγκαιρη αναγνώριση είναι καθοριστική για την πρόληψη επιπλοκών.

• Κλινική εκτίμηση: Ο ιατρός εξετάζει τη διάταση της κοιλιάς, την παρουσία εντερικών ήχων και λαμβάνει το ιστορικό προηγούμενων επεμβάσεων ή κηλών.
• Εργαστηριακές εξετάσεις: Ελέγχουν την ενυδάτωση, τους ηλεκτρολύτες και τους δείκτες φλεγμονής.
• Απλή ακτινογραφία κοιλίας: Εντοπίζει διατεταμένες εντερικές έλικες.
• Αξονική τομογραφία (CT): Παρέχει ακριβή απεικόνιση του σημείου και του αιτίου της απόφραξης, καθώς και πιθανών επιπλοκών.
• Υπερηχογράφημα: Χρησιμοποιείται ως εναλλακτική για τη διάγνωση σε παιδιά ή εγκύους.

Αντιμετώπιση της οξείας εντερικής απόφραξης

Η αντιμετώπιση στοχεύει στην αποκατάσταση της ροής του εντέρου, στη σταθεροποίηση του ασθενούς και στην πρόληψη επιπλοκών.

Αρχικά εφαρμόζονται συντηρητικά μέτρα, όπως:

• Νηστεία και αποσυμφόρηση του εντέρου για την απομάκρυνση των υγρών και των αερίων.
• Ενδοφλέβια ενυδάτωση και ρύθμιση ηλεκτρολυτών, για την αποκατάσταση της ισορροπίας του οργανισμού.
• Παρακολούθηση ζωτικών σημείων και εργαστηριακών τιμών, εκτιμώντας την ανταπόκριση στη θεραπεία.

Αν δεν υπάρξει βελτίωση ή αν υπάρχουν σημεία στραγγαλισμού, ισχαιμίας ή διάτρησης, απαιτείται χειρουργική παρέμβαση. Η επιλογή της μεθόδου εξαρτάται από το αίτιο, τη θέση και τη βαρύτητα της απόφραξης.

Οξεία απόφραξη εντέρου: Χειρουργική επέμβαση

Η λαπαροσκοπική χειρουργική αποτελεί σήμερα τη σύγχρονη και λιγότερο επεμβατική προσέγγιση για την αντιμετώπιση επιλεγμένων περιστατικών οξείας εντερικής απόφραξης. Μέσα από μικρές τομές στην κοιλιά, ο χειρουργός εισάγει ειδική κάμερα και λεπτά εργαλεία, επιτρέποντας άμεση επισκόπηση του εντέρου και ακριβή αποκατάσταση του προβλήματος.

Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου περιλαμβάνουν:

• Μικρότερο χειρουργικό τραύμα και λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο.
• Ταχύτερη ανάρρωση και συντομότερη νοσηλεία.
• Μειωμένο κίνδυνο νέων συμφύσεων, σε σύγκριση με την ανοιχτή επέμβαση.
• Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, λόγω των πολύ μικρών τομών.

Σε πιο εκτεταμένες ή επιπλεγμένες περιπτώσεις, όπου υπάρχει υποψία νέκρωσης ή διάτρησης, μπορεί να χρειαστεί ανοικτή επέμβαση για την  πλήρη αποκατάσταση της απόφραξης.

Μετεγχειρητική πορεία

Η μετεγχειρητική πορεία μετά από οξεία απόφραξη εντέρου εξαρτάται από τη βαρύτητα του περιστατικού και το είδος της επέμβασης. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο για λίγες ημέρες, υπό στενή ιατρική παρακολούθηση, ώστε να ελεγχθεί η επαναλειτουργία του εντέρου και να αποφευχθούν επιπλοκές.

Η διατροφή ξεκινά σταδιακά, αρχικά με υγρά και στη συνέχεια με ελαφρά γεύματα, ανάλογα με την ανοχή του οργανισμού. Παράλληλα, δίνεται έμφαση στη σωστή ενυδάτωση και στην αποκατάσταση της κινητικότητας.

Με τη λαπαροσκοπική τεχνική, η ανάρρωση είναι συνήθως ταχύτερη, με λιγότερο πόνο, μικρότερη νοσηλεία και γρήγορη επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες. Σε πιο εκτεταμένες ή επιπλεγμένες περιπτώσεις, η ανάρρωση μπορεί να απαιτήσει περισσότερο χρόνο και προσεκτική μετεγχειρητική φροντίδα.

Η στενή συνεργασία με τον Χειρουργό και η τήρηση των οδηγιών του είναι απαραίτητες για την ασφαλή επούλωση και την πλήρη αποκατάσταση της εντερικής λειτουργίας.

Ο Δρ. Αναστάσιος Τσεχπενάκης, Γενικός Χειρουργός με πολυετή εμπειρία στη λαπαροσκοπική χειρουργική, αντιμετωπίζει αποτελεσματικά περιστατικά οξείας εντερικής απόφραξης με σύγχρονες, ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές. Αν αντιμετωπίζετε ύποπτα συμπτώματα ή χρειάζεστε άμεση χειρουργική εκτίμηση, επικοινωνήστε μαζί μας για εξατομικευμένη και υπεύθυνη φροντίδα.