Το πεπτικό έλκος είναι μια ασθένεια που χαρακτηρίζεται από τη διάβρωση του βλεννογόνου του στομάχου ή του δωδεκαδακτύλου. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια πληγή στην εσωτερική επιφάνεια αυτών των οργάνων, η οποία προκαλείται από τη διαταραχή της ισορροπίας μεταξύ της έκκρισης του οξέος του στομάχου και των αμυντικών μηχανισμών του στομάχου. Είναι μια ιδιαίτερα συχνή πάθηση που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και παρουσιάζει χρόνιο χαρακτήρα με συχνές εξάρσεις και υφέσεις.
Συμπτώματα του πεπτικού έλκους
Τα συμπτώματα που συνοδεύουν το πεπτικό έλκος περιλαμβάνουν:
- Κοιλιακός πόνος: Εκτείνεται μέχρι το θώρακα και κυμαίνεται από ήπιος έως πολύ σοβαρός.
- Αίσθημα καύσου (καούρα): Εμφανίζεται στην περιοχή της κοιλίας μετά από κατανάλωση τροφών.
- Ναυτία: Προκαλείται από τη διαταραγμένη ισορροπία των οξέων στο στομάχι, κυρίως το πρωί κατά το ξύπνημα, και μπορεί να συνοδεύεται από έμετο.
- Αίσθημα φουσκώματος.
- Σκουρόχρωμα κόπρανα.
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους.
Επιπλοκές του πεπτικού έλκους
Η πιο συχνή επιπλοκή του πεπτικού έλκους είναι η αιμορραγία. Τα κύρια σημάδια μιας αιμορραγίας του ανώτερου πεπτικού είναι η αιματέμεση και οι «μέλαινες» κενώσεις, δηλαδή, κενώσεις με πρόσμιξη αίματος που είναι μαύρου χρώματος, κολλώδεις και εξαιρετικά δύσοσμες. Σε περιπτώσεις σοβαρής αιμορραγίας, μπορεί να εμφανιστεί αποβολή ζωηρού ερυθρού αίματος από τον πρωκτό.
Εάν το πεπτικό έλκος προχωρήσει, μπορεί να προκαλέσει διάτρηση του στομάχου ή του δωδεκαδακτύλου, η οποία εκδηλώνεται με αιφνίδιο, οξύ πόνο στην άνω κοιλία. Τέλος, η απόφραξη της γαστρικής εξόδου μπορεί να παρουσιαστεί λόγω ουλοποίησης και ίνωσης σε χρόνιες περιπτώσεις ή λόγω σπασμού, οιδήματος και δυσκινησίας σε οξείες καταστάσεις, εκδηλώνοντας επαναλαμβανόμενα επεισόδια εμέτου και αφυδάτωσης.
Παράγοντες κινδύνου για το πεπτικό έλκος
Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για το πεπτικό έλκος περιλαμβάνουν:
- Λοίμωξη από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Helicobacter pylori): Το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού ανευρίσκεται στο 70-75% των ελκών του στομάχου και στο 90% των δωδεκαδακτυλικών ελκών. Το 10-20% των ασθενών με λοίμωξη από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού θα αναπτύξουν πεπτικό έλκος.
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ): Αυτά τα φάρμακα προκαλούν ανισορροπία των αμυντικών μηχανισμών του βλεννογόνου του στομάχου. Ο κίνδυνος ανάπτυξης πεπτικού έλκους στους ασθενείς που λαμβάνουν ΜΣΑΦ είναι 5 φορές μεγαλύτερος από τον κίνδυνο του γενικού πληθυσμού.
- Συνήθειες και τρόπος ζωής: Το κάπνισμα, το άγχος και η κατάχρηση αλκοόλ έχουν συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη πεπτικού έλκους.
Πώς διαγιγνώσκεται το πεπτικό έλκος;
Η διάγνωση του πεπτικού έλκους γίνεται από Γενικό Χειρουργό ή Γαστρεντερολόγο. Ο εξειδικευμένος γιατρός θα συλλέξει το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς και, αξιολογώντας τα συμπτώματα, θα ορίσει τις απαραίτητες παρακλινικές εξετάσεις. Η κύρια διαγνωστική μέθοδος είναι η γαστροσκόπηση. Σε περιπτώσεις όπου υποψιάζεται την παρουσία του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού, μπορεί να πραγματοποιηθεί βιοψία.
Πεπτικό Έλκος: Θεραπεία
Η θεραπεία για το πεπτικό έλκος είναι συνήθως συντηρητική, ενώ σπανιότερα απαιτείται επεμβατική αντιμετώπιση. Η συντηρητική θεραπεία στοχεύει στην εξάλειψη του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού και στη μείωση της οξύτητας στο στομάχι. Περιλαμβάνει:
- Τροποποίηση στις διατροφικές συνήθειες του ασθενούς.
- Φαρμακευτική αγωγή.
- Τακτική ιατρική παρακολούθηση για ασθενείς σε ομάδες υψηλού κινδύνου υποτροπής και επιπλοκών.
Χειρουργική Αντιμετώπιση του Πεπτικού Έλκους
Σε σοβαρές περιπτώσεις, όπως η διάτρηση του γαστρικού ή δωδεκαδακτυλικού έλκους, η χειρουργική αντιμετώπιση είναι αναγκαία. Η διάτρηση μπορεί να οδηγήσει σε περιτονίτιδα, συνεπώς η χειρουργική επέμβαση πρέπει να είναι άμεση για την αποφυγή σηψαιμίας. Η λαπαροσκόπηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ελάχιστα επεμβατική τεχνική για τη συρραφή του έλκους και τον καθαρισμό της κοιλίας, αν και συχνά προτιμάται η ανοιχτή τομή για την άμεση αποκατάσταση του τοιχώματος του στομάχου ή του δωδεκαδακτύλου.
Συνοψίζοντας, το πεπτικό έλκος είναι μια σοβαρή πάθηση που απαιτεί έγκαιρη διάγνωση και κατάλληλη θεραπεία. Η συνεργασία με εξειδικευμένους ιατρούς και η τήρηση των θεραπευτικών οδηγιών μπορεί να αποτρέψει τις σοβαρές επιπλοκές και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Επικοινωνήστε με τον εξειδικευμένο Γενικό Χειρουργό Δρ. Αναστάσιο Τσεχπενάκη σε περίπτωση που έχετε συμπτώματα που τυχόν παραπέμπουν σε πεπτικό έλκος.