Το γαστρικό έλκος, γνωστό και ως έλκος στομάχου, αποτελεί μια βλάβη στο εσωτερικό τοίχωμα του στομάχου, που μπορεί να φτάσει από επιφανειακή διάβρωση μέχρι βαθύτερη προσβολή των ιστών. Πρόκειται για μια συχνή αλλά σοβαρή πάθηση που επηρεάζει την ποιότητα ζωής, προκαλώντας έντονο πόνο και δυσφορία.
Από τι προκαλείται το γαστρικό έλκος;
Η αιτιολογία του γαστρικού έλκους είναι πολυπαραγοντική. Ανάμεσα στους κυριότερους παράγοντες κινδύνου συγκαταλέγονται οι εξής:
Μόλυνση από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (H. pylori)
Το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού αποτελεί την κύρια αιτία γαστρικού έλκους, ευθυνόμενο για το 70% περίπου των περιπτώσεων. Το συγκεκριμένο βακτήριο προκαλεί φλεγμονή στον βλεννογόνο του στομάχου, αφήνοντάς τον εκτεθειμένο στις διαβρωτικές επιδράσεις του γαστρικού οξέος.
Χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ)
Φάρμακα όπως η ασπιρίνη, η ιβουπροφαίνη και η δικλοφενάκη μειώνουν την παραγωγή προσταγλανδινών, ουσιών που προστατεύουν το στομάχι από το οξύ. Η χρόνια χρήση τους αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης έλκους.
Άλλοι παράγοντες:
- Σύνδρομο Zollinger-Ellison: Προκαλεί υπερπαραγωγή γαστρικού οξέος.
- Υπερπαραθυρεοειδισμός: Επίσης συνδέεται με αυξημένη έκκριση οξέος.
- Ανθυγιεινός τρόπος ζωής: Το κάπνισμα και το στρες συμβάλλουν στην επιδείνωση του βλεννογόνου του στομάχου.
- Κληρονομικότητα: Η παρουσία της νόσου σε συγγενείς πρώτου βαθμού αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης έλκους.
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και προχωρημένη ηλικία (άνω των 50 ετών) αποτελούν επίσης επιβαρυντικούς παράγοντες.
Συμπτώματα του γαστρικού έλκους
Η κλινική εικόνα του έλκους στομάχου ποικίλει ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάστασης. Τα συνηθέστερα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Κοιλιακός πόνος (είτε ήπιος είτε οξύς)
- Δυσφορία
- Μειωμένη όρεξη
- Απώλεια βάρους
- Ερυγή
- Φούσκωμα
- Λόξυγγας
- Ναυτία
- Εμετός
- Σκούρα, πηχτά κόπρανα
- Αιματέμεση
Πώς διαγιγνώσκεται το γαστρικό έλκος;
Η διάγνωση του γαστρικού έλκους στομάχου είναι καθοριστική για την επιλογή της κατάλληλης θεραπείας. Περιλαμβάνει τα εξής βήματα:
Λήψη ιστορικού και κλινική εξέταση
Ο γιατρός συλλέγει πληροφορίες για τα συμπτώματα, το ιατρικό ιστορικό και τον τρόπο ζωής του ασθενούς. Ειδική έμφαση δίνεται σε τυχόν οικογενειακό ιστορικό έλκους.
Γαστροσκόπηση
Η γαστροσκόπηση αποτελεί την πιο αξιόπιστη διαγνωστική μέθοδο. Χρησιμοποιώντας μια λεπτή κάμερα, ο γιατρός εξετάζει το εσωτερικό του στομάχου, εντοπίζει την παρουσία έλκους και λαμβάνει δείγματα ιστών για βιοψία.
Εργαστηριακές εξετάσεις
Προβλέπονται αιματολογικές και βιοχημικές εξετάσεις, καθώς και ανάλυση κοπράνων για τον εντοπισμό αίματος. Το υπερηχογράφημα άνω κοιλίας μπορεί να βοηθήσει στη διάκριση του έλκους από άλλες παθήσεις με παρόμοια συμπτώματα.
Αντιμετώπιση του γαστρικού έλκους
Η θεραπεία του γαστρικού έλκους στοχεύει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων, την επούλωση της βλάβης και την πρόληψη επιπλοκών. Συνδυάζει φαρμακευτική αγωγή και αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Φαρμακευτική αγωγή
Η θεραπεία περιλαμβάνει:
- Αντιβιοτικά για την εξάλειψη του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού.
- Αναστολείς αντλίας πρωτονίων (PPIs) και ανταγωνιστές H2 για τη μείωση της παραγωγής οξέος.
- Αντιόξινα για την προσωρινή ανακούφιση από τον πόνο.
Αλλαγές στον τρόπο ζωής
Για την υποστήριξη της φαρμακευτικής αγωγής, ο ασθενής πρέπει να υιοθετήσει έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής:
- Διακοπή καπνίσματος: Το κάπνισμα καθυστερεί την επούλωση και αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών.
- Περιορισμός αλκοόλ: Η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επιδεινώσει τη βλάβη.
- Αποφυγή τροφών που προκαλούν συμπτώματα: Καυτερά, όξινα ή λιπαρά τρόφιμα συχνά ερεθίζουν το στομάχι.
- Μείωση στρες: Η διαχείριση του άγχους μέσω τεχνικών χαλάρωσης είναι κρίσιμη.
Πρόληψη υποτροπών
Ακόμα και μετά την πλήρη επούλωση του έλκους, υπάρχει κίνδυνος υποτροπής εάν δεν αντιμετωπιστούν οι υποκείμενες αιτίες. Η μακροχρόνια υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής και η τακτική παρακολούθηση από ειδικό είναι καίριας σημασίας.
Το γαστρικό έλκος είναι μια σοβαρή πάθηση που απαιτεί έγκαιρη διάγνωση και σωστή αντιμετώπιση. Με την κατάλληλη φροντίδα, η επούλωση είναι δυνατή, ενώ η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής συμβάλλει στην αποτροπή μελλοντικών υποτροπών.
Επικοινωνήστε με τον εξειδικευμένο Γενικό Χειρουργό Δρ. Αναστάσιο Τσεχπενάκη προκειμένου να μάθετε περισσότερα για το γαστρικό έλκος. Ο Δρ. Αναστάσιος Τσεχπενάκης, μέσω της πολετούς εμπειρίας και του τελευταίας τεχνολογίας εξοπλισμού που διαθέτει, είναι ο πλέον κατάλληλος για να σας καθοδηγήσει και να προχωρήσει σε εξατομικευμένη θεραπεία σε κάθε πρόβλημα που παρουσιάζετε.
